Są tu rozstrzygnięcia większości problemów związanych z wymową: mówimy miękko gienerał, czy twardo generał; prawidłowa wymowa to wyłączać, czy może wyłanczać; lepiej wziąść czy wziąć; jak akcentujemy matematyka czy matematyka?
wymowa
-
Fonem a nosowe?
1.10.20231.10.2023Szanowni Państwo,
czy zgodziliby się Państwo z tezą, że niepoprawna forma „włanczać” jest urzeczywistnieniem niewystępującego w języku polskim fonemu „a nosowe”, który byłby analogiczny do /ą/ i /ę/?
Dziękuję, Alek
-
Nazwisko Piłsudski
26.09.202326.09.2023Nazwisko „Piłsudski” wymawiane jest powszechnie jako „Piułsucki”. Chodzi mi o początek wyrazu, bo ostatnia sylaba to, zapewne, jakaś pozostałość ze starej pisowni nazwiska rodowego, ale też jestem ciekaw czy tak było. Dlaczego „P i u ł”? Czy to świadome/nieświadome unikanie niestosownego skojarzenia, gdy mowa o Józefie Piłsudskim? I jeszcze jedno. Nie znalazłem na tym portalu wcześniejszego wyjaśnienia tej sprawy. Nikt się tym nie interesował wcześniej?
-
Odczytywanie daty zapisanej cyfrowo
9.07.20239.07.2023Dzień dobry,
chciałem zapytać o poprawną wymowę dat. Czy dla przykładowej daty 30.06.2023 istnieją inne dopuszczalne formy wymowy oprócz: „trzydziesty czerwca dwa tysiące dwudziestego trzeciego roku”?
Czy w powyższym można pominąć słowo „roku”?
Pozdrawiam i życzę dobrego dnia.
-
Podział wyrazu na sylaby
7.07.20237.07.2023Jak prawidłowo podzielić na sylaby wyraz zrobiliśmy: zro-bi-li-śmy czy zro-bi-liś-my?
-
Interpunkcja przydawki
3.07.20233.07.2023Dzień dobry,
zastanawiam się nad przecinkiem w zdaniu: „Pojechał na swoje ranczo, odziedziczone po ojcu”. Wydaje mi się, że druga część zdania jest dopowiedzeniem, więc przecinek jest zasadny, jednak zdanie „Pojechał na swoje ranczo odziedziczone po ojcu” też wydaje mi się poprawne. Czy mam rację?
Pozdrawiam serdecznie
-
Odczytujemy liczebnik ułamkowy
22.06.202322.06.2023Dzień dobry! Czy przeczytanie zapisu 3,45 jako trzy przecinek czterdzieści pięć jest poprawne?
Pozdrawiam
Dorota
-
Wymowa i odmiana zapożyczeń francuskich
15.04.202315.04.2023Szanowni Państwo,
dlaczego według WSO PWN rzeczownik camembert, który przecież wymawiamy [kamãber], odmienia się jak koncert? Czy nie należałoby podać przy nim takiej samej odmiany jak w przypadku spolszczonego wariantu kamamber (oczywiście z zachowaniem właściwej ortografii)?
Pozdrawiam serdecznie
Wieloletni Czytelnik Poradni
-
Akcent wyrazowy
7.04.20237.04.2023Dzień dobry, w jaki sposób należy akcentować wyrazy: dopamina, dopamin, percepcja i iluzja?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
Błędy wymowy
4.04.20234.04.2023Dlaczego błędy z pisaniem i nawet mówieniem „-ą” zamiast „-om” są w ostatnich latach tak częste: „daj to kolegą” zamiast „daj to kolegom”? Czy wymowa tych końcowek się uwspólniła? Może to błędy hiperpoprawności generowane przez polonistów? Nie wydaje mi się żeby to była kwestia nieuctwa, znam ludzi inteligentnych, którzy nie mają ogólnie problemu z polszczyzną, a tu się wykładają.
Powiązane pytanie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/ptakom-chlebom;16393.html
-
Wymowa słowa grejpfrut
16.03.202316.03.2023Dzień dobry,
chciałbym się spytać czy wymowa słowa „grejpfrut” jako [grejp-frut] zamiast [grej-frut], może zostać uznane jako hiperpoprawność (tak jak np. wymowa [jab-łko] zamiast [jap-ko]?
-
ł to u niezgłoskotwórcze, a nie samogłoska [u]
12.03.202312.03.2023Szanowni Państwo,
dlaczego w niektórych słowach dźwięk „ł” nie jest zapisywany przez ł tylko przez u, np. farmaceuta, euro, Europa, auto itd. Czy to dlatego, że to zapożyczenia? Przecież w polszczyźnie mamy zjawisko spolszczania zagranicznych słów, więc tym bardziej nie rozumiem. Tym bardziej, że po to każdy kraj wymyśla własny sposób zapisu dźwięków by zapisywać po swojemu. W angielskim na przykład dźwięk „ł” zapisywany jest jako w, a dźwięk „w” jako v.
Pozdrawiam
-
Dzielimy na sylaby wyraz genealogia
12.03.202312.03.2023Dzień dobry,
dlaczego słowo „genealogia” ma cztery, a nie pięć sylab? Słowniki zalecają nie rozdzielać sylaby „alo” zamiast a-lo jak myślałem.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Sebastian
-
Odczytujemy wyraz surrealizm
5.03.20235.03.2023Szanowni Państwo, jaka jest poprawna wymowa słowa „surrealizm”? Tak jak zapisujemy, czy sirrealizm – wymawiamy „i”, zamiast „u”? Jestem w trakcie nagrań audiobooka i lektor nie zgadza się, by przeczytać to słowo tak jak zapisujemy (przez „u”), natomiast ja nigdy nie słyszałem wymowy jako sirrealizm (przez „i”).
-
Nazwisko Otto w wymowie
21.02.202321.02.2023Szanowna Redakcjo,
mam pewne wątpliwości dotyczące porady „choroba Heinego–Medina – i podobne nazwy” i zaproponowanej w niej odmiany nazwiska Otto: „nazwisko Otto powinniśmy odmieniać tak samo jak rzeczownik lotto – Otta i Otcie”.
W słowniku A. Markowskiego rzeczownik „lotto” uznano jednak za nieodmienny, tak samo w WSJP. Przyjmijmy jednak, że może on być (w zgodzie z normą) odmieniany. Jeśli tak, to zapewne będzie się odmieniać jak getto, a więc w miejscowniku o lotcie, jak o getcie – ale w wymowie, jak stwierdza wspomniany słownik A. Markowskiego, o gećcie, więc i o loćcie. Czy zatem i nazwisko Otto w miejscowniku, ortograficznie Otcie, będzie w wymowie brzmieć Oćcie? Czy jednak lepiej wymawiać inaczej (fonetycznie: Ot–će), aby nazwisko Otto nie zbliżyło się zanadto do octu (ogórki w occie, a w szybkiej wymowie w oćcie).Z szacunkiem
Tomasz Kurdyła
-
ze Seattle czy z Seattle
5.02.20235.02.2023Chciałem spytać Państwa o poprawność pisowni „ze Seattle” vs „z Seattle”. Która z nich jest poprawna?
-
reżim
3.02.20233.02.2023Dzień dobry, napotkałem słowo reżim, zacząłem szukać różnych definicji i wersji pochodzenia tego słowa, główna i chyba prawdziwa podaje, że pochodzi ono od włoskiego słowa régime. Mnie interesuje, dlaczego w języku polskim występuje forma tego słowa z „żi”, która brzmi jako niepoprawna gramatycznie i trudna do wymówienia. Wiem, że jest reżym, ale nie udało mi się go usłyszeć.
-
ze/z wsi Zgoda
20.01.202320.01.2023Czy forma: „z wsi Zgoda” jest dopuszczalna? Czy jednak dopuszczalna jest wyłącznie forma: „ze wsi Zgoda”?
-
Wymowa rzeczownika drzazga
13.01.202313.01.2023Szanowna Poradnio,
proszę mi odpowiedzieć na pytanie dotyczące uproszczenia grupy spółgłoskowej w wyrazie drzazga, czy to zjawisko zachodzi w tym wyrazie i dlaczego? Z wyrazami szacunku
-
Dzielimy chusteczkę na sylaby
29.12.202229.12.2022Dzień dobry,
jak poprawnie podzielić na sylaby słowo chusteczka: chus-tecz-ka?
-
idée fixe
21.12.202221.12.2022Czy wielkim grzechem jest spolonizowanie idee fixe i użycie frazy idea fix?
