wyrazy obce

Znajdziesz tu informacje o pisowni, wymowie, znaczeniu lub pochodzeniu słów, które zostały zapożyczone do polszczyzny. Dowiesz się, czy dane słowo weszło już do naszego języka, albo dlaczego wejść do niego nie może. Poznasz kalki językowe i sposoby zapożyczeń.

  • NGO-izacja

    16.12.2023
    16.12.2023

    Szanowni Państwo,

    czy poprawny pod względem pisowni jest wyraz „NGO-izacja”? Co dokładnie oznacza i czy posiada czysto polski synonim?

    Z wyrazami szacunku

    Czytelniczka

  • brief

    13.12.2023
    13.12.2023

    Jaki model deklinacyjny powinno się przyjąć dla słowa "brief"? Odmieniać jak "gryf"? Jeśli tak, to jak potraktować brief - jak mitologicznego lwa (-a) czy jak element instrumentu (-u)?

  • Szyk nazwisk japońskich

    11.12.2023
    11.12.2023

    Szanowni Państwo,

    jestem w trakcie tłumaczenia książki z języka angielskiego, ale dotyczącej Japonii i Okinawy. Mam dwa, powiązane ze sobą, pytania. 1. W jakiej kolejności powinnam pisać tytuł, imię, nazwisko i pseudonim osób? Taką kolejność zwyczajowo stosuje się w Polsce, ale w Japonii jest ona inna (nazwisko, tytuł/ranga, imię – nie wiem gdzie należy umieścić pseudonim). W angielskim oryginale kolejność jest następująca: "Bushi" (pseudonim) Matsumura (nazwisko) chikudun pechin (tytuł) Sokon (imię). 2. Czy jeśli w całym tekście zdecydowałam się na oznaczenie cytatów kursywą, to czy pseudonim także powinnam tak wyróżnić?

    Z wyrazami szacunku

    Olga Świder

  • Formuła powitalna w aplikacji internetowej

    6.12.2023
    6.12.2023

    Poradnio,

    w kontakcie z klientami aplikacje internetowe często zwracają się do użytkownika używając angielskiej konstrukcji: Hi. Jak w tej sytuacji powinien wyglądać odpowiednik takiego powitania w języku polskim?

    Witaj, Imię i Nazwisko;

    Cześć, Imię i Nazwisko;

    Dzień dobry, Imię i nazwisko?

    Szczerze mówiąc, żadna z form mnie do końca nie przekonuje. Trudno coś wybrać żeby jednocześnie nie urazić użytkownika i nie być za bardzo poważnym. Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.

  • Nazwy kolorów

    1.12.2023
    1.12.2023

    Nurtuje mnie kwestia dotycząca zapisu nazw kolorów, które składają się z kilku wyrazów. Posłużę się przykładem koloru samochodu: jak poprawnie zapisać nazwę Nordic gold metallic? Czy każde ze słów powinno być zapisane wielką literą, tylko pierwsze czy wszystkie małymi? Jaka obowiązuje tutaj zasada i czy w ogóle taka istnieje?

    Nazwy wykorzystywane są na platformie e-commerce.

    Z góry dziękuję za pomoc :)

  • wygodne ubrania

    29.11.2023
    29.11.2023

    Dzień dobry,

    zauważyłam, że wiele marek używa tłumaczenia słowa cosy/cozy z ang. «przytulny», jako określenia części garderoby. Z definicji wynika, że jest to określenie zarezerwowane do przestrzeni lub atmosfery. Czy można powiedzieć przytulny sweter lub przytulne buty?

    Pozdrawiam

    Patrycja

  • voucher

    25.11.2023
    25.11.2023

    Dzień dobry, dlaczego w słowniku nie pojawia się słowo „voucher”, jako określenie pewnego rodzaju bonu lub kuponu?

  • Tłumaczenia ukraińskich nazw własnych instytucji

    23.11.2023
    23.11.2023

    Szanowni Państwo,

    na wielu stronach internetowych tłumaczy się ukraińskie nazwy własne w sposób, który jest moim zdaniem kalką językową. Pisze się przykładowo: Narodowa Akademia Nauk Ukrainy czy Lwowska Narodowa Naukowa Biblioteka Ukrainy. W moim odczuciu powinno się te nazwy tłumaczyć: Ukraińska Narodowa Akademia Nauk i Ukraińska Narodowa Biblioteka Naukowa we Lwowie.Jeśli się mylę, bardzo proszę o wyprowadzenie mnie z błędu.

    Z poważaniem

    Paweł J.

  • brioszka

    22.11.2023
    22.11.2023

    Ze zdumieniem odkryłam, że słowniki nie notują słowa brioszka. Czy mimo wszystko można używać go w książkach (tłumaczę książkę kucharską) czy lepiej zastąpić je swojską maślaną bułką?

  • diukowa

    22.11.2023
    15.11.2023

    Mam problem z zapisem tytułu diuk w rodzaju żeńskim. Czy poprawna forma brzmi diukowa? W polskiej literaturze często stosuje się ten tytuł zamiennie z księciem, co wydaje mi się niezbyt fortunnym zabiegiem, ponieważ słowa prince i duke w języku angielskim mają osobne znaczenie.

    Pozdrawiam.

  • Orłowski i Surtowa w grze fantasy

    20.11.2023
    20.11.2023

    Czy nazwiska Orlovsky i Surtova (rody szlacheckie w grze fantasy rpg) należy spolszczać na Orłowski i Surtowa, czy lepiej zostawić w wersji oryginalnej?

  • Hergé

    17.11.2023
    17.11.2023

    Dzień dobry,

    jeden z najbardziej znanych twórców komiksów, Georges Remi, używał urobionego od swoich inicjałów pseudonimu Hergé (wym. erże). Czy taki pseudonim należałoby odmieniać przez przypadki? Jeśli tak, to w jaki sposób?

  • Wuhłedar

    8.11.2023
    8.11.2023

    Szanowni Państwo,

    jak wymawiać i zapisywać nazwę ukraińskiego miasta Вугледар. Z zasad transkrypcji i transliteracji na pwn.pl oraz wymowy sugerowanej przez translator google wynika, że po ukraińsku ta nazwa brzmi Wuhłedar (dźwięczne h, akcent na drugą sylabę), a po rosyjsku Wugliedar (akcent na ostatnią sylabę). Jednak mieszkańcy tego miasta i osoby, które tam bywają, stosują wymowę mieszaną: Wugledar (z akcentem na drugą sylabę), co zapewne wynika z realiów etnicznych tego miasta (obwód doniecki). Dodam, że nazwy nie ma w Wykazie polskich nazw geograficznych.

  • kata

    6.11.2023
    6.11.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałabym dowiedzieć się jak należy zapisywać nazwy kata – układów formalnych technik charakterystycznych dla sztuk walki, np. karate. Czy należy traktować je jako tytuł (pisownia dużą literą i cudzysłów lub kursywa), zwykłą nazwę obcego pochodzenia (pisownia małą literą i kursywa) czy może jeszcze inaczej (pisownia małą literą i pismo proste)?

    Z wyrazami szacunku

    Olga Świder

  • soloprzedsiębiorca

    26.10.2023
    26.10.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie o zapis dwóch słów: solo i przedsiębiorca/biznes (w kontekście osoby, która prowadzi firmę w pojedynkę). Czy powinno się je pisać łącznie czy rozdzielnie? Solo przedsiębiorca/solo biznes czy soloprzedsiębiorca/solobiznes? Coraz częściej spotykam się z drugą formą (pisaną łącznie). Czy taka pisownia jest rzeczywiście poprawna?

  • być w terapii (?)

    26.10.2023
    26.10.2023

    W ostatnim czasie zauważyłem wśród ludzi użycie sformułowania „być w terapii” jako oznajmienie informacji „być w trakcie procesu terapii”. Do tej pory wydawało mi się, że poprawne jest użycie przyimka "na" (przynajmniej potocznie), chociaż „być na terapii” może brzmieć bardziej jak „być w danej chwili na sesji terapeutycznej”. Moje pytanie brzmi: czy możemy powiedzieć w terapii, czy zamiast tego powinniśmy zawsze doprecyzować, mówiąc „w trakcie procesu terapeutycznego” (lub inne podobne sformułowania)? Co z przyimkiem na?

  • słownictwo pochodzenia obcego

    14.10.2023
    14.10.2023

    Chciałbym zapytać o statystykę pochodzenia słownictwa języka polskiego (tutaj britannica.com/topic/English-language/Vocab dla j. ang.). Wyobrażam sobie, że to bardzo trudne zadanie oszacować taką „ogólną” etymologię ale może ktoś już próbował?

    Hipoteza – większość słów ma źródło „słowiańskie” (nieformalnie – chodzi o grupę języków słowiańskich a może SCS?). Problem zapewne można rozpatrzyć na trochę bardziej ogólnym poziomie podrodziny języków bałtosłowiańskich.

    Z poważaniem

    Dobromił Pszenny

  • attaché

    4.10.2023
    4.10.2023

    Szanowni Państwo,

    proszę o odpowiedź na pytanie, która z form jest poprawna „attaché prasowa” czy „attachée prasowa”. Dodatkowe „e” w języku francuskim służy do tego, by zaznaczyć, że mamy do czynienia z kobietą. W języku polskim informuje o tym przymiotnik „prasowa”, stad wydaje mi się, że dodatkowe „-e” jest zbędne.

    Czy poprawna jest użyta m.in. w rozporządzeniu ministra obrony narodowej forma liczby mnogiej „attachés wojskowi”? Wielki słownik języka polskiego podaje, że ten rzeczownik w liczbie mnogiej jest taki sam jak w liczbie pojedynczej. W licznych publikacjach stosuje się jednak liczbę mnogą z „-s”.

    Dziękuję Państwu z góry za odpowiedź i pozdrawiam serdecznie

    Agnieszka

  • Kalka składniowo-frazeologiczna z angielszczyzny

    29.09.2023
    29.09.2023

    Dzień dobry,

    ostatnio coraz częściej słyszę zdania z przyimkiem „o” sformułowane w sposób, który bardziej przypomina mi język angielski niż język polski. Przykładem może być sytuacja, w której ktoś personalnie odbiera coś, co w ogóle go nie dotyczy i jakaś inna osoba mówi „To nie jest o tobie” ("This is not about you"), tj. „Tu nie chodzi o ciebie”. To pierwsze zdanie wydaje mi się bardzo dziwne. Czy jest poprawne i czy ta konstrukcja istnieje w języku polskim od dawna?

  • litraż i metraż, ale gramatura

    26.09.2023
    26.09.2023

    Dzień dobry,

    ostatnio, w odniesieniu do wagi produktu, użyłem słowa „gramaż” — w analogii do „litraż”, „metraż”. Zostałem słusznie poprawiony, bo odpowiednie byłoby słowo „gramatura”. Zastanawia mnie skąd taka różnica w formach, okazuje się, że nie znalazłem w żadnym słowniku słowa „gramaż”.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego