Pytanie zadaję na potrzeby korekty zalecenia edycyjnego polskiej Wikipedii. W odpowiedzi udzielonej [w Poradni Językowej PWN] na temat nazw okrętów (zob. https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-okretow;378.html) nie poruszono sprawy obcych. Piszemy ORP Grom i okręty typu Grom, ale co robimy z np. USS Washington lub HMS Hood? Czy piszemy je kursywą jako nazwy obce? Jeżeli tak, to czy piszemy kursywą tylko Washington i Hood, czy całość, łącznie z obcym skrótowcem USS 'United States Ship'?

Marek Lugowski

Mam pewien problem z pisownią nazw statków i okrętów. W naszej rodzimej literaturze występuje kompletny chaos – każdy autor pisze inaczej: wielkim literami ORP GROM, kursywą ORP Grom, z cudzysłowem ORP „Grom” (z tego, co pamiętam, w piśmie cudzysłów może być zastąpiony kursywą – czy to prawda i czy zawsze można stosować wymiennie cudzysłów i kursywę?) lub normalnie ORP Grom.
Z tego, co widzę, w literaturze angielskojęzycznej w przypadku okrętów nie stosuje się cudzysłowu (ale tam rządzi się to prawdopodobnie innymi prawami).
Czy jest jakaś różnica, jeśli piszemy o konkretnej jednostce lub jeśli piszemy o całym typie, np. okręt typu Grom i jednostka ORP „Grom”?
Moja ogromna prośba – czy moglibyście Państwo rozjaśnić mi ten temat?

Pozdrawiam
Michał Kopacz

Dzień dobry! Bardzo proszę o udzielenie mi odpowiedzi na pytanie: czy nazwy statków i okrętów zapisujemy w cudzysłowie, np. okręt „Św. Piotr i Paweł” i inne. Bardzo dziękuję za udzielenie mi tej bardzo cennej informacji.
Dorota Grzymała

Szanowna Redakcjo,

ponawiam pytanie sprzed tygodnia odnośnie do tego, czy nazwy statków ujmowane w danej publikacji w cudzysłów, należy/można ujmować w obrębie tej publikacji w cudzysłów także wtedy, gdy występują w tytule dzieła, np. książki lub obrazu: „Pogoria. Legenda żaglowca", „Fryderyk Chopin. Etiuda brygowa" lub „Ostatnia droga Temeraire’a". W oryginalnych tytułach nie występują cudzysłowy. Musiałabym użyć cudzysłowu drugiego stopnia, wtedy zapis wyglądałby następująco: „Ostatnia droga »Temeraire’a«”. Czy jest to dozwolone?

Łączę wyrazy szacunku

Z.

Szanowni Państwo,
czy w odniesieniu do średniowiecznej Anglii można synonimicznie traktować słowa okręt i statek? Zwłaszcza gdy kontekst zdania nie daje jednoznacznie do zrozumienia, czy była to na przykład jednostka handlowa czy wojenna. Jak poradzić sobie choćby z nazwą White ship (Biały Statek czy może Biały Okręt?), skoro język angielski nie wprowadza takiego rozróżnienia? Gdzie szukać wskazówek w tego typu dylematach?
Z wyrazami szacunku

Interesują mnie zasady tworzenia przymiotników od określeń składających się z rzeczownika i przymiotnika, np. orzech laskowy, okręt podwodny itp. O ile orzechowo-laskowy brzmi jeszcze znośnie (choć mylnie sugeruje dwa składniki, więc może orzechowolaskowy, wzorem rzymskokatolickiego?), okrętowo-podwodny pozostawia według mnie nieco do życzenia.
Z pozdrowieniami
Piotr Zaborski

Szanowni Państwo,

frapuje mnie zmiana rodzaju gramatycznego na męskozwierzęcy w przypadku użycia rzeczowników pospolitych męskich nieżywotnych jako nazwy okrętów (Grom, Piorun, Wicher) i broni (Durendal, Piorun, Grom). Czy to jakaś reguła? Dlaczego wyłamuje się z niej Szczerbiec? Dlaczego nie dotyczy ona nazw miejscowości (Kamień, Kłos, Potok)?

Marynarze z okrętów podwodnych mówią o sobie podwodnicy. Za nazwanie ich podwodniakami czeka bura. Czy to językowo poprawnie? Znalazłem słowo podwodniak – potocznie okręt. Nie udało mi się znaleźć: podwodnik (nie licząc literatury fachowej, książek wspomnieniowych byłych podwodników czy tym podobnych). Czy istnieje tego niepodważalne uzasadnienie, czy też mamy do czynienia ze swoistą nadinterpretacją podwodników, którzy nie chcą być nazywani podwodniakami.
Z poważaniem,
PODWODNIK, G. CHOMICZ.

Dzień dobry,
jak powinno się pisać nazwy klas i typów okrętów (np. Mistral) oraz rodzajów uzbrojenia, pocisków itp. (np. Grad), kiedy używamy ich jako synonimów rzeczowników pospolitych? Chodzi mi o takie przykłady jak: „Rosja chce Mistrali/mistrali albo zwrotu pieniędzy”, „Celują w nas nie tylko z Gradów/gradów”. Czy obowiązuje tu reguła 20.10.1 z Zasad pisowni, czyli zapis małą literą? Spotkałam się z opiniami, że w literaturze tematycznej zawsze występuje zapis wielka literą.

Intryguje mnie nazwa Instytut Architektury Tekstyliów. Korpusy milczą. Notuje ten twór Encyklopedia PWN, jednak PŁ wydaje się nie tylko prekursorem, ale i samotnym okrętem w tej dziedzinie. Dyrektor instytutu tłumaczy się: „Wprowadzone przez prof. Janusza Szoslanda pojęcie «architektury tekstyliów» zwraca uwagę na to, że składa się ona z bardzo konkretnych detali architektonicznych” (hm, maswerków?). Czy UJ podaruje nam Instytut Poezji Kwantowej? Architekturo Ekspertów, pocieszcie.