mieć I
1. «być właścicielem, użytkownikiem lub dysponentem czegoś, np. Miał dom z ogródkiem.»
2. «składać się z czegoś, zawierać coś, być wyposażonym w coś; też: mierzyć, liczyć ileś czegoś, np. Ptak ma pióra i dziób. Dom ma sześć pięter.»
3. «być wyposażonym w coś, co odznacza się jakąś cechą; też: być z kimś w relacji określonej przez jakąś cechę, np. Miał siwe włosy i krzaczaste brwi. Masz złych doradców.»
4. «doznawać czegoś, być w jakimś stanie psychicznym lub fizycznym, np. Miał ochotę płakać.»
5. «charakteryzować się czymś, np. Ma dobry gust.»
6. «pozostawać z kimś, z czymś w określonej relacji, np. Miał w nim zagorzałego wroga.»
7. «znajdować się w jakiejś sytuacji, np. Ma dobrą posadę i spokojne życie.»
8. «brać w czymś udział jako uczestnik, wykonawca, słuchacz itp., np. Jutro mam egzamin.»
9. «ukończyć jakiś etap nauki, uzyskać dokument, który to stwierdza, np. Ojciec miał cztery klasy, syn – dwa fakultety.»
10. pot. «być, znajdować się w określonym miejscu lub czasie, np.
Naprzeciwko mamy stację. Mamy drugi tydzień zimy.»
mieć II
1. «być obowiązanym do czegoś; też: zamierzać, przewidywać zrobienie czegoś, np. Na wiosnę mamy się wyprowadzić.»
2. «używane dla wyrażenia przyszłości w czasie przeszłym, np. Przyszłość miała pokazać, że się myliłem.»
3. «z imiesłowem biernym w funkcji czasu przeszłego: wykonać, spełnić, ukończyć coś, np. Mam napisaną pracę.»
4. «w konstrukcjach pytających, oznaczających wątpliwość, zaprzeczenie, przeciwstawienie się, np. Ja miałbym to powiedzieć?»
5. «w funkcji czasownika modalnego podającego w wątpliwość jakiś fakt, np. Miała to być miła i ładna dziewczyna.»
mieć się «być w jakimś stanie, położeniu, np.
Napisz, jak się mają rodzice. Sprawy mają się nieźle.»