od

Słownik języka polskiego PWN*

od
1. «przyimek wprowadzający określenie miejsca, od którego oddala się dana rzecz lub osoba, np. Goście wstali od stołu., lub z którego dochodzi dane zjawisko, np. Zimny wiatr wiał od morza.»
2. «przyimek wprowadzający nazwę strony lub miejsca, względem których określane jest położenie danego obiektu, np. Ręczniki leżą na drugiej półce od dołu.»
3. «przyimek wprowadzający nazwę obiektu, od którego dana rzecz jest oddzielana lub oddzielona, np. Odklejała znaczki od kopert.»
4. «przyimek wprowadzający nazwę osoby, od której pochodzi to, o czym jest mowa, np. Pieniądze pożyczyła od ojca.»
5. «przyimek wprowadzający określenie czasu, w którym zaczął mieć miejsce dany stan rzeczy, np. Była od świtu na nogach.»
6. «przyimek wprowadzający określenie dolnej granicy czegoś, np. Mieszkanie było zastawione książkami od podłogi po sufit.»
7. «przyimek wprowadzający określenie przyczyny danego zjawiska, np. Buty miał mokre od rosy.»
8. «przyimek poprzedzający nazwę osoby, rzeczy lub zjawiska, z którymi ktoś chce uniknąć kontaktu, np. Zasłaniała twarz od słońca.»
9. «przyimek łączący dwa rzeczowniki, z których pierwszy nazywa część danej całości, np. Wyprasuj kołnierzyk od bluzki., przedmiot zabezpieczający przed danym zjawiskiem, np. Weź proszek od bólu głowy., lub przedmiot używany w danych sytuacjach, np. Garnitur od ślubu.»
10. «przyimek łączący nazwę osoby z określeniem jej specjalności, np. Firma zatrudni specjalistę od komputerów.»
11. «przyimek łączący dwa człony konstrukcji porównawczej dotyczącej stopnia nasilenia danej cechy, np. Ta praca była trudniejsza od poprzedniej.»
12. «przyimek wprowadzający określenie podstawy obliczania jakiejś wielkości, np. W redakcji płacono mu od wiersza lub od arkusza.»
13. pot. «przyimek przyłączający wyrazy i wyrażenia służące wymyślaniu komuś, np. Nawyzywała go od łajdaków.»
od-
1. «przedrostek tworzący od czasowników czasowniki pochodne, oznaczający przeciwieństwo, np. odbarwić, wzmocnienie, np. odkarmić, oddalenie, oddzielenie, np. odbiec, wykonanie czegoś według wzoru, np. odrysować, powtórzenie w odpowiedzi danej czynności, np. odburknąć, odkłonić się, lub uczynienie czegoś na nowo, powrót do pierwotnego stanu, np. odbudować, odrosnąć»
2. «przedrostek tworzący czasowniki od podstaw imiennych, oznaczający zmniejszenie lub usunięcie czegoś, np. odczulić, nadanie czemuś na nowo jakiejś cechy, np. odmłodzić, lub zmniejszenie, oddzielenie czegoś, np. odtlenić»
3. «część składowa przymiotników, przysłówków i rzeczowników mających za podstawę słowotwórczą połączenie przyimka od z rzeczownikiem w dopełniaczu, np. odautorski, odludek»
od małego, od maleńkiego, od maleńkości, od małości «od wczesnego dzieciństwa»

Synonimy

od (krzyku ochrypnąć)
od (deszczu płaszcz)
od (porównawcze)
od (wiersza płacić)
od czapy (niepasujący) pot.
od czapy (powiedzieć coś) pot.
od kiedy (od jakiego czasu)
od kiedy (od tego momentu)
od niechcenia (zagadnąć, spojrzeć)
od parady (przymiotnik)
od parady (przysłówek)
od początku (od momentu powstania)
od razu (szybko)
od serca (przyjaciel)
od serca (radzić)
od święta (przymiotnik)
od tyłu (czytać, pisać)

Zagraj z nami!

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego