Litera i pełni w ortografii polskiej cztery funkcje:

a) oznacza samogłoskę i – wówczas, gdy stoi w wygłosie lub gdy po niej w zapisie występuje litera oznaczająca spółgłoskę, np. bit [b´it], kijek [k´ijek], kropić [krop´ić], mali [mal´i], migrena [m´igrena], miska [m´iska], nikły [ńikły], pilny [p´ilny], pisać [p´isać], widok [w´idok];

b) oznacza miękkość spółgłoski poprzedzającej samogłoskę wtedy, gdy po niej w zapisie występuje litera oznaczająca samogłoskę inną niż i, np. biel [b´jel], biodro [b´jodro], cierpieć [ćerp´jeć], jesień [jeśeń], miasto [m´jasto], wieś [w´jeś];

c) może oznaczać głoskę j w wyrazach pochodzenia obcego, np. Deimos [Dejmos], diabetyk [d´jabetyk], koine [kojne], kosmetologia [kosmetolog´ja], magia [mag´ja], magnateria [magnater´ja], Ostia [Ost´ja], parias [par´jas], patriota [patr´jota] oraz po spółgłoskach wargowych miękkich (p´, b´, f´, w´, m´), np. piasta [p´jasta], biada [b´jada], parafia [paraf´ja], wiata [w´jata], miara [m´jara]; w przypadku spółgłosek wargowych miękkich możliwa jest również wymowa bez j – [p´asta, b´ada, paraf´a, w´ata, m´ara]; w każdym spośród wymienionych wypadków spółgłoska występująca przed i ulega zmiękczeniu;

d) oznacza połączenie głoskowe ji, np. epopei [epopeji], heroina [herojina], kodeina [kodejina], koić [kojić], maić [majić], taić [tajić].