To ciekawe
Zebraliśmy tu różne ciekawostki językowe z niemal wszystkich dziedzin języka. W tym miejscu dowiesz się czegoś, co Cię z pewnością zainteresuje.
To ciekawe
-
DUNDERDunder – z niemieckiego Donner ‛grzmot’ – w dzisiejszej polszczyźnie występuje tylko z czasownikiem świsnąć w przekleństwach bardziej żartobliwych niż groźnych.
-
Dwa grzyby w barszczCzyli: dwie rzeczy, gdy potrzeba jednej. Jeden grzyb ma wystarczyć, niekiedy to powiedzenie rozbudowywano o zapowiedź niestrawności.
-
Dwoić się i troićCzyli: być niezwykle aktywnym i ruchliwym. Samo dwoić się okazuje się za słabe, a przy tym odnosi się czasem do figlów świadomości; troić się daje poczucie ominięcia ważnego etapu poprzedniego, czyli właśnie dwojenia.
-
DYWIZDywiz to inna nazwa łącznika, czyli znaku, który występuje np. w słowie esy-floresy.
-
Dzielić włos na czworoCzyli: rozpatrywać coś nazbyt dokładnie. Pedantyczność jest uważana za przywarę, dokładność jest raczej cnotą.
-
Dziesiąta woda po kisieluCzyli: krewny, ale daleki. Ta woda może być dziesiąta, dziewiąta albo zgoła piąta. U Mickiewicza jest ona dziesiąta, ale nie po, lecz na kisielu.
-
DZIEWKAW staropolszczyźnie dziewka znaczyło ‛dziewczyna’, a także ‛córka’ lub ‛służąca’. Jeszcze Mickiewicz w Grażynie pisał (z czego dziś gimnazjaliści się śmieją): „Oboje: dziewki i matrony wdzięki / Na jednym licu zespoliła cudnie”.
-
DŻDŻOWNICASłowo dżdżownica pochodzi od prasłowiańskiego deżdż ‛deszcz’, nie pozostawia więc wątpliwości, że stworzenia te nazwano w związku z ich masowym pojawianiem się po deszczu.
-
E!E! – jedno z niewielu rodzimych słów na literę E, pozostałe zresztą to też wykrzykniki: ech!, ej!, et! Choć nieliczne, pozwalają wiele powiedzieć.
-
EKLEKTYCZNY czyli tworzący połączenie niespójne, łączący rzeczy (poglądy, pojęcia, pomysły) nie pasujące do siebie. Styl eklektyczny to w ogóle nie styl, lecz łączenie elementów różnych stylów.
- EKLERKA
-
EKOLOGICZNY Kiedyś słowo to odnosiło się do tego, co zachowywało równowagę w przyrodzie.
-
EKWADOREkwador leży na równiku i od niego bierze swą nazwę:
-
EMBARGO czyli zakaz przywożenia towarów do jakiegoś państwa. Nakładanie embarga ma często charakter kary (dla tego państwa). Ostatnio często mówi się o embargu jako o zakazie rozpowszechniania jakiejś wypowiedzi, wywiadu, wiadomości — do określonego czasu. W końcu informacja jest jednym z cenniejszych towarów.Jerzy Bralczyk
-
ENCYKLOPEDIAEncyklopedia to słowo pochodzenia greckiego, jego znaczenie etymologiczne to ‛edukacja ogólnokształcąca’.
- EPIZODZIK
-
EUFEMIZMEufemizmy to łagodzące nazwy rzeczy lub zjawisk, których nazwanie wprost mogłoby razić, naruszające pewne tabu, np. obyczajowe lub polityczne.
-
FACETFacet to wśród wyrazów potocznych nieczęsty przykład latynizmu. Po łacinie facetus znaczy ‛dowcipny’, słowo to jest spokrewnione z rzeczownikiem facetia, od którego pochodzi polska facecja.
-
Fajka pokojuCzyli: akt pojednania, zaniechania walki; coś w rodzaju zakopywania topora wojennego. W działaniach pokojowych można upatrywać niemęskiej chęci uniknięcia szlachetnej walki, stąd zapewne sięganie po określenia rodem z dzielnych dziejów odważnych plemion indiańskich.
-
FAJNYSłowo fajny pochodzi z języka niemieckiego, ale ma odleglejsze źródła romańskie. Pierwotnie służyło aprobatywnej ocenie towaru (fajny towar to towar w dobrym gatunku),
