pucz

pucz
Pucz to dziś w większości języków wojskowy zamach stanu. Angielski, a potem inne języki zapożyczyły to słowo z języka niemieckiego, a niemczyzna ogólna z odmiany szwajcarskiej. Ciekawe, że także Putsch ma genezę związaną z religią.
Ten rzeczownik dźwiękonaśladowczy w szwajcarskiej niemczyźnie długo oznaczał uderzenie. Metaforycznie został użyty po raz pierwszy w roku 1839 jako nazwa rewolty zuryskiej (Züriputsch). Ludność Zurychu i okolic wyszła na ulice w proteście przeciw powołaniu na katedrę teologii na uniwersytecie zbyt liberalnego teologa Davida Friedricha Straussa. Zamieszki doprowadziły do ustąpienia czy też z innej perspektywy obalenia rządu kantonu zuryskiego. Od tej pory w krajach niemieckojęzycznych o niepokojach społecznych, które prowadzą do obalenia rządu, pisało się Putsch, a później to słowo zawęziło znaczenie do przewrotu wojskowego. (Innym przykładem kariery niemieckiej onomatopei jest rzeczownik krach (niem. ‘trzask, pęknięcie’), który od czasu kryzysu na giełdzie wiedeńskiej w roku 1873 oznacza masowy i gwałtowny spadek akcji).
 
Marek Łaziński, fragment poświęcony słowom lipca 2016
 
Dodano: 3.11.2016
 
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego