za-
Ciekawostki
Brać coś za dobrą monetę
Czyli: brać czyjeś słowa i czyny poważnie, nie widząc, a czasem nie chcąc w nich widzieć fałszu, ironii, czy złych zamiarów. Węsząc wszędzie zło, widzimy złe monety w dobrych, a zbytnia podejrzliwość nie popłaca i życie utrudnia.
Chwycić byka za rogi
Czyli: wziąć się do rzeczy od razu, też: zacząć od najtrudniejszej części zadania. Starożytny wódz Demetrios mówił Filipowi Macedońskiemu, że tylko łapiąc byka za oba rogi, można go ujarzmić.
Co za dużo, to niezdrowo
mówimy, mając na myśli to, że
Czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci
mówimy, mając na myśli
Nie opłaci się skórka za wyprawkę
lub Niewarta skórka wyprawki itp., mówimy tak, jeśli coś
Palić za sobą mosty
Czyli: ostatecznie z czymś zrywać, odcinać sobie drogę odwrotu. Most trzeba spalić, by
Pierwsze koty za płoty
mówimy, mając na myśli to, że
Za mundurem panny sznurem
mówimy, mając na myśli to, że
Za pięć dwunasta
Czyli: najwyższa pora, ostatnia chwila; też: w ostatniej chwili. Dwunasta, zwłaszcza w nocy, a o tej dwunastej chyba mowa, to moment przełomowy. Jest dwunasta w nocy, inaczej dwudziesta czwarta, a potem już nie ma dwudziestej czwartej pięć, tylko zero zero pięć.