papieru, a że była to lampa przenośna i można było umieszczać ją w różnych miejscach sceny, powstały spore możliwości manewrowania światłem. Od końca XVIII wieku umieszczano na scenie dodatkowe światła boczne, lampki oliwne zwane kinkietami od nazwiska ich wynalazcy.<br>W pierwszej ćwierci XIX wieku zaczęto wprowadzać oświetlenie gazowe. W londyńskim Covent Garden w 1818 roku, w Operze paryskiej w 1821 roku, ale w Théâtre Français scenę oświetlano gazem dopiero od 1873 roku (foyer wcześniej, od 1843). Gazowe oświetlenie zamontowano w Petersburgu w nowo otwartym teatrze w styczniu 1825 roku; pechowo, bo już 2 marca wybuchł pożar i teatr spłonął.<br>W kwietniu 1849