w systemie zagłady Żydów holenderskich, jest poetą, jest schizofrenikiem.<br>Piszę, że Andrzej "jest" tym a tym. Ale utwór Czerniawskiego jest (może celowo) skomponowany tak enigmatycznie, że trudno dociec, do jakiego stopnia niektóre efekty są zamierzone. Jedno jednak wydaje mi się zupełnie jasne: autor poczuwa się do odpowiedzialności za systematyczną likwidację Narodu Wybranego przez oprawców hitlerowskich. Z jednej strony bohatera Czerniawskiego należy utożsamić z autorem, a z drugiej - z wykonawcami rozkazów Hitlera. Mamy tu więc próbę identyfikacji, że tak powiem, "horyzontalnej", a nie pionowej. Nie chodzi mianowicie o to, czy elegancki pan z parasolem i goździkiem w butonierce jest również fikającym bobasem