za Surmą, skręcała powrósła, wiązała, dźwigała mendle. Po godzinie do tej pary dołączyła i Marta. Szybko jednak zrezygnowała. Ręce krwawiły i nieznośnie bolały. Nigdy jeszcze nie pracowała w polu. Upał. Pot. Oczy pieką.<br> W domu Surmowa i stara hrabina pierwszy raz, tylko przy pomocy Hani, zmywały statki. Hania złościła się. Za dwa dni oficjalny koniec roku szkolnego. Jeszcze nie wszystkie cenzury zdążyła wypisać, a tu niespodziewanie zajęcie w kuchni. Po co ta Gawlikowa...<br> - Marciniak, ady na waszym polu kierownik żyto żną!<br> Polecieli, Marciniak przodem, za nim jego baba i teście. Przymurowało ich do polnej drogi. Gapili się, słuchali. Miarowy, coraz bliższy rozmach długiego