przez Bóbr (wzmiankowane 1282), prawa miejskie XIII w. Od 1274 stolica księstwa piastowskiego. W 1472 przeszło w ręce księcia saskiego. Mimo germanizacji tradycje polskie i kazania w języku polskim do końca XVIII w. <br>W 1812 rezydował w Żaganiu pisarz francuski Stendhal, jako namiestnik Napoleona do spraw aprowizacji armii na Księstwo Żagańskie. <br>Miasto mimo poważnych zniszczeń 1945 zachowało czytelny plan urbanistyczny z XIII w. oraz szereg cennych zabytków. Zespół poaugustiański: kościół z XIV w., przebud. w XV w., gotycki z bogatym wyposażeniem barokowym, gotycki sarkofag księcia głogowsko-żagańskiego HenrykaIV (zm. 1342); d. klasztor, dziś plebania, w XIV w. dom opata, wewnątrz bogata