może się wiązać ze zwiększeniem zróżnicowania obciążeń podatkowych, co rodzi szereg konsekwencji natury ekonomicznej i społecznej. W warunkach występowania deficytu budżetowego kierunek ten ma jednak uzasadnienie.<br>Konieczne jest więc rozpoznanie granic skutecznego opodatkowania, powyżej których podatki mogą oddziaływać negatywnie na gospodarkę i w konsekwencji szkodzić interesom państwa (samorządu terytorialnego). Wyznaczenie a priori takiej granicy jest praktycznie niemożliwe. Natomiast można powiedzieć, że została ona osiągnięta wtedy, gdy podatki wywołują zmniejszenie aktywności podmiotów gospodarujących - ograniczenie inwestycji, produkcji, zatrudnienia - bądź też stają się przyczyną ucieczki kapitałów za granicę i znacznego zwiększenia przestępstw podatkowych.<br>Skutki i uwarunkowania obu tendencji zmian systemu podatkowego zostały opisane w sposób