wziął od powstałej w 1812 roku - wrogiej<br>Kościołowi - hiszpańskiej Partii Liberałów, był zazwyczaj agresywny nie<br>tylko wobec Kościoła jako instytucji, ale też wobec religii jako<br>takiej. Rzeczywiście, na politycznych sztandarach liberałów widniały w<br>ubiegłym stuleciu hasła kasaty zakonów, konfiskaty kościelnego mienia,<br>rugowania Kościoła z życia publicznego. Jeżeli połączymy to z<br>absolutyzacją wolności pojmowanej indywidualistycznie (której jedynym<br>limitem jest naruszenie wolności innych osób), otrzymamy obraz<br>liberalizmu wrogiego katolicyzmowi na płaszczyźnie tak filozoficznej,<br>jak i codziennego życia. Za jedno wszelako my, katolicy, winniśmy być -<br>nawet tak nie przebierającemu w środkach przeciwnikowi - wdzięczni.<br>Liberalizm bowiem z całą mocą postawił przed Kościołem problem<br>wolności. Dotąd