do nich należy. Pojęcie to - podobnie zresztą jak pojęcie małej grupy - jest tworem niezwykle niejednoznacznym i efemerycznym, pomimo że niejednokrotnie udowodniono jego przydatność dla interpretacji rozmaitych zjawisk społecznych i jednostkowych. Najbardziej wnikliwą na gruncie literatury polskiej analizę klasycznych rozróżnień typów grup odniesienia i hipotez ujmujących zależności między nimi a podstawami, aspiracjami i zachowaniami ludzi przedstawiła w 1962 r. Julia Sowa. Sięgając do historii pojęcia, przypomnijmy, że - wedle pierwotnej koncepcji Herberta Hymana (1942) - grupa odniesienia pełniła funkcję układu porównawczego, kształtującego subiektywne odczucie pozycji jednostki, a w konsekwencji - jej samoocenę. Poszukiwania rozpoczęte przez Hymana kontynuował przede wszystkim Stouffer oraz jego współpracownicy w badaniach