oczami i splatało, nakładało na własne wspomnienia dziecinne. Litwa zrastała się z Wielkopolską.<br> Jak się tego rodzaju procesy scalania odbywają w duszach artystów, chyba nigdy badacze przyzwyczajeni do skrupulatnej naukowej dokładności nie wytłumaczą. Sprawy te bowiem odbywają się często w dziedzinach ich "szkiełku" niedostępnych, nieraz nawet dla samego twórcy nie całkiem jasnych. Osądy, co mogło, co powinno było pisarza wzruszyć i pobudzić, są często mylne. Tzn. są najczęściej logiczne, tylko tyle że... nieprawdziwe.<br> Pozostawmy więc w owych mrocznych limbach proces kształtowania się i narastania najpiękniejszego poematu naszej literatury. Należy tylko - i trzeba koniecznie - zasygnalizować, że do tygla twórczego Mickiewicza weszły wrażenia