stała i średnica kapilary jest stała, to zmiany długości słupka cieczy znajdującej się w termometrze są proporcjonalne do zmian temperatury. Ciecz wznosi się w kapilarze na taką wysokość, jaka wynika z aktualnej temperatury cieczy.<br> Celem pomiaru jest zmierzenie temperatury ośrodka, w którym jest umieszczony termometr. Jest więc bardzo ważne, aby ciecz znajdująca się w termometrze przyjęła temperaturę otoczenia. Spełnienie tego warunku zapewnia proces wymiany ciepła między termometrem a środowiskiem otaczającym termometr (powietrze, gleba, woda itd.). Ten proces wyrównywania temperatur (wymiany ciepła) wymaga pewnego czasu, zależy od zespołu właściwości cieplnych przyrządu. Jest to tzw. bezwładność cieplna termometru. Najczęściej cieczą termometryczną w termometrach