własne zbawienie. Kto nie jest w stanie tego zrozumieć i docenić, ten nie pojmie ludzi żyjących w XVI czy XVII stuleciu. Stąd brał się między innymi akces do reformacji oraz późniejsze powroty na łono "starego Kościoła".<br>Trudno powiedzieć coś pozytywnego o moralnym obliczu kardynała Richelieu. A przecież i ten skończony cynik, intrygant i gracz polityczny, niewiele sobie robiący z zaleceń Rzymu, wreszcie kochanek wielu kobiet, wymógł na swoim spowiedniku (jezuicie zresztą), aby wystawił mu osobliwy certyfikat-poręczenie, stwierdzające, że jeśli eminencja będzie się regularnie spowiadać (i nie zaniedba tego uczynić przed śmiercią), to na pewno trafi do nieba.<br>Podobnie zresztą miał