wierzchołkach) osnowy pomiarowej ustawia się teodolit i po zorientowaniu położenia koła poziomego teodolitu na najbliższy, dobrze widoczny, punkt osnowy pomiarowej wyznacza się współrzędne biegunowe mierzonych szczegółów sytuacyjnych (odległość od stanowiska i kąt kierunkowy od boku, na który został zorientowany teodolit). Odległość mierzy się bezpośrednio za pomocą ruletki lub korzystając z dalmierza optycznego w lunecie, kąt kierunkowy zaś wyznaczamy z różnicy odczytów na kole poziomym, tj. kierunkowo (na punkt osnowy, na który był zorientowany instrument i na punkt mierzonego szczegółu sytuacyjnego). W nowoczesnych tachimetrach odległość mierzona jest za pomocą dalmierza elektronicznego wmontowanego do teodolitu. Zapisy odczytów z koła poziomego teodolitu i pomierzonych