wartości opartą na pracy, K. Marks stworzył teorię wartości dodatkowej i opartą na niej koncepcję wyzysku pracy przez kapitał. Analiza poglądów socjalistów utopijnych zaowocowała powstaniem zarysu społeczeństwa bezklasowego, a więc społeczeństwa, w którym źródło sprzeczności interesów i konfliktów - prywatna własność środków produkcji, czyli rzeczowych elementów procesu produkcji - zostaje zniesiona. Metoda dialektyczna Hegla stała się podstawą teorii rozwoju społeczno-gospodarczego. Według Hegla, powstawanie i pokonywanie sprzeczności jest istotą rzeczywistości. Rozwój polega na przechodzeniu od tezy do antytezy; z przeciwieństw powstaje synteza, która z kolei staje się tezą itd. Ten triadyczny heglowski charakter rozwoju staje się podstawą marksowskiego materializmu historycznego. Koncepcja materialistycznego pojmowania