dorosłego w chłopca, podobnie jak chłopi zmienić się mogą w psy. Popada w niespodziewane zależności, jest niemal niewolnikiem Pimki, a na pewno - pajacem pensjonarki... ale uzyskuje też nadzwyczajną władzę, choćby nad Zosią. Poznaje istoty, o których istnieniu zapomniał, jeżeli je nawet podejrzewał... i zaznaje uczuć, których się w sobie nie domyślał (co poznać po jego chwiejnym stosunku do pensjonarki i do "parobka"). Robinsonowi przyszło przeżyć najdziwniejszą przygodę - przygodę zupełnej samotności - ale w tej samotności pozostał tym samym trzeźwym, pobożnym i pracowitym Anglikiem. Bohater Gombrowicza, wokół którego roi się od ludzi, jest Robinsonem własnego wnętrza, którego nigdy nawet nie rozważa, nie roztrząsa