nam dostęp do egzystencji. Są to tzw. "doświadczenia graniczne": przyjmowanie odpowiedzialności, zagrożenie śmiercią, wielkie cierpienie, walka. <q>"Doświadczać sytuacji granicznych i egzystować - to jedno i to samo"</> - mówi Jaspers. Jesteśmy naprawdę tacy, jacy jesteśmy w sytuacjach granicznych. Nasze codzienne zachowanie się jest przybieraniem masek. Uzyskiwana w sytuacjach granicznych wiedza o egzystencji dopełnia się w jednym "mgnieniu oka" i jest wiedzą nie tyle uzyskaną ile narzuconą od wewnątrz. Jej sprawcą nie jest myślenie. Kartezjańskie cogito, ergo sum jest błędem: gdy myślę, że jestem, wtedy wcale nie jestem, bo być to dla mnie zadanie, a nie fakt. <page nr=188> Czymże jest u Jaspersa ta odsłaniana w sytuacjach