Ateny"&lt;/&gt;, choć niewielkie, bez ekspansji budowlanej, przetrwały lata okupacji hitlerowskiej Niemcy wywozili cenne starodruki i rękopisy do Berlina. Część zabytkowego księgozbioru ocalała &lt;q&gt;"na emigracji"&lt;/&gt; w &lt;name type="place"&gt;Obrzycku&lt;/&gt;, u &lt;name type="person"&gt;Raczyńskiego&lt;/&gt; z &lt;name type="place"&gt;Kurlandii&lt;/&gt;, obcego polskiej rodzinie.<br> Tendencje likwidatorskie, mała frekwencja, rabunki okupanta groziły zagładą.<br> W 1945, podczas lutowych walk, gmach biblioteki wypalił się doszczętnie. Spłonęło ponad 200 tysięcy tomów księgozbioru. Zapadł się dach i sufity. Zostały gruzy z krużganka, attyk, kolumn korynckich. Lecz w tymże miesiącu powołano do życia Miejską Bibliotekę Publiczną. Z polskich depozytów prywatnych cudem ocalał depozyt Nowowiejskich. W 1956 odbudowany gmach przy wielkich wydatkach i pracach sztukatorskich powrócił do przeznaczonej mu