węgla składały się w przeważającym stopniu wysokie koszty płacy górników w rozwiniętych krajach i trudności z ich pozyskaniem. Górnictwo przestało być ciężkim i nisko płatnym zawodem, a trafiło do grupy tych, gdzie nawet za nisko kwalifikowaną pracę trzeba płacić bardzo dużo, aby ją ktokolwiek chciał wykonywać.<br><br> Przekonano się przy tym dowodnie, że płace jako bodziec działają d określonego pułapu. W naszej cywilizacji, w miarę poprawy warunków życia, wzrost ruchliwości społecznej i większych możliwości życiowych, ludzie opuszczają , trudne do życia rejony, przeważnie góry, odchodzą od ciężkich i niebezpiecznych zawodów. W bogatych krajach dotyczy to marynarzy i rybaków dalekomorskich, nurków, monterów na dużych