destrukcyjnej wobec autorytetu Pisma świętego. O funkcji tej zdecydowała typowa dla epoki reformacji atmosfera i praktyka skrupulatnych a zacietrzewionych filologów - interpretatorów Biblii, dla których każde jej słowo posiadało walor rozstrzygający.<br>Do publikacji dzieła namówił Kopernika profesor matematyki na protestanckim uniwersytecie w Wittenberdze, Joachim Retyk. Zawiózł on rękopis do Norymbergi, gdzie druku pilnował teolog protestancki Andreas Osiander, który wszakże wycofał bez wiedzy autora jego przedmowę, zamieszczając zamiast niej własną, przedstawiającą wywód Kopernika jako zbiór niepewnych jeszcze hipotez.<br>Odkrycia Kopernika nie były dla naukowej Europy tajemnicą przed opublikowaniem całości w Norymberdze. Wiedział o tej teorii papież Klemens VII już w 1533 r., a