w romantycznej epoce konterfektowi matki-Polki, utrzymywanemu w konwencji surowej wzniosłości. Dla Polki - a Anna Czartoryska, jak widać z cytowanych tekstów, była jej wzorcowym ucieleśnieniem - celem życia było poświęcenie go dla ojczyzny i rodziny, niewzruszone zachowanie dumy i godności. Wszelkie zachowania, wszelkie publiczne wystąpienia polskich dam na emigracji tak w druku stylizowano. Działalność zabawowo-filantropijna wchodziła zatem do konterfektu tej poświętliwej istoty: damy tańcząc na balu, malując obrazki czy haftując robótki przeznaczone na wentę ("prace igły i pędzla" Anny Czartoryskiej wspominał Kukiel) czyniły to wszak nie dla pustej przyjemności, lecz z myślą o polepszeniu doli nieszczęsnych wygnańców.<br>Szlachetna godność zbierania datków