Nic dziwnego, że najstarsze cywilizacje epoki miedzi zasiedliły Bliski Wschód dopiero w krótkim okresie chłodnym około 3100 lat p.n.e. (odtąd Bałtyk ma słabe zasolenie). Wtedy też rozkwitało państwo egipskie. Geneza indoeuropejczyków, czyli Celtów, Ilirów, Germanów i Słowian, których ekspansja rozpoczęła się około 1500 lat p.n.e., pozostaje dyskusyjna. Na tym poziomie różnic biologicznych między populacjami antropologia zawodzi i zagadnienia historii narodów przenoszą nas w dziedzinę archeologii <br>i językoznawstwa. Coraz większy udział ma w tym również biologia molekularna,<br>identyfikująca ślady ewolucyjnej historii populacji ludzkich w ich genomach.<br>Klimat miał wpływ na zdarzenia nawet w czasach historycznych. Józef Flawiusz <br>pisze