do prawdy, minimalizuje godność sumienia człowieka.<br>Oczywiście, trzeba dostrzec, że to progresywne stanowisko opiera się na dwóch słusznych intuicjach: że Kościół zawsze musi dostrzegać żywego człowieka oraz zauważać i doceniać wpływ okoliczności. Nie można jednak tego czynić - jak chcą ci teologowie - za cenę odrealnienia zła. Jest to rozwiązanie łudzące pozornym humanitaryzmem, a na dłuższą metę niszczące tak dla pojedynczego człowieka, jak i dla całych społeczeństw, dla świata. Być może wręcz, jest to najskuteczniejsza forma samobójstwa, jaką wymyśliła ludzka kultura - to jedna z ważkich tez przewijających się w eseistyce Leszka Kołakowskiego. Kościół nie z pesymizmu lub - jak utrzymują niektórzy ateiści - z chęci