czyli partia) utrzymując warunki niedoboru, stwarzają tym samym uzależnienie. Niedobory dają planistom w zamian za ich poparcie lub głosy w wyborach (obserwacja ta dostarcza trafnego wyjaśnienia opisanego przez Kornaia zjawiska tzw. powielania niedoboru.).<br><br>&lt;tit&gt;3. Efektywność gospodarcza w ujęciu porównawczym&lt;/&gt;<br><br>Według Kornaia, sytuacja niedoboru - której analizie poświęcamy tyle uwagi - ma istotne implikacje dla efektywności gospodarczej i w sektorze gospodarstw domowych i przedsiębiorstw. Gospodarstwa domowe ponoszą znaczne straty - w kategoriach jakości życia - związane z wydłużonym czasem zakupów (kolejki) oraz wymuszoną substytucją towarów. Po stronie przedsiębiorstw, zaznacza się negatywny wpływ ograniczonych zachęt do wprowadzania zmian technologicznych w produktach (jak również w procesach produkcyjnych). Jest