instytucji własności, itd. Podobne przeobrażenia zachodzą w społeczeństwie nowoczesnym.<br>Dla potrzeb niniejszego artykułu ów "Rubikon", o którym piszę wyżej, określić można jako zastąpienie więzi rodowej i szczepowej więzią nadrzędną, nazwijmy ją "narodową". Nie bez powodu posługuję się tu cudzysłowem. Przykłady zaczerpnięte z rzeczywistości dzisiejszej Afryki i innych części świata, takich jak np. Nowa Gwineja, uczą nas, że wytworzenie się świadomości narodowej postępuje znacznie wolniej aniżeli tworzenie organizacji państwowej i, co za tym idzie, więzi politycznej. Termin "więź narodowa" oznacza w tym wypadku splot stosunków, instytucji i styczności społecznych, które przekraczają ramy grupy rodowej lub szczepu. Ważnym czynnikiem jest zwykle wymiana gospodarcza