się on nawet do dzisiejszej mądrości i wrażliwości.<br>A z tego wniosek melancholijny: że ja w żaden sposób nie mogę przebić się do tego człowieka przez utwór. Gdyż on, ujęty w Historii, staje mi się tylko wielkim, historycznym, osiągnięciem. A gdy usiłuję osiągnąć go brutalnie, bezpośrednio, z pominięciem czasu, ta jego Boska Komedia funta kłaków niewarta! (Dz III 236) Krytykę historyczną zastąpił więc Gombrowicz - zgodnie ze swym zwyczajem i filozofią - spotkaniem z pisarzem, nie upośrednionym przez czas i wiedzę. Ale wtedy właśnie ów pisarz - nie chce się pokazać! &lt;q&gt;"Czy więc Przeszłość - pyta Gombrowicz - musi być dla mnie (...) bez prawdziwych ludzi?"&lt;/&gt; (Dz III 236