karczem i spadek dworskich dochodów.<br>Szlachta skarżyła się, odwoływała do biskupów i do władz zaborczych. Rząd pruski pod wpływem tego ruchu przeprowadził (1845) wykup propinacji z rąk wielkiej własności, a przez to ograniczył płaszczyznę konfliktów między wsią a ziemiaństwem.<br>Paskiewicz wręcz zakazał organizowania bractw, natomiast obłożył gorzelnie wysokim podatkiem i kazał podnieść cenę wódki. W Galicji rząd austriacki pozostawił bractwom wolną rękę. Wkrótce potem wybuchło powstanie 1846 r. i w ogniu walki klasowej poszły w niepamięć przysięgi na wstrzemięźliwość.<br>Dla nas jest dziś zrozumiałe, że sama tylko walka z pijaństwem, zamykająca oczy na wszystkie inne, głębsze przyczyny nędzy chłopskiej, nie okazywała