rozkwitały i przemijały religie, nieustannie toczyły się wojny. Ta przebogata przeszłość pozostawiła mozaikę narodowościową, językową i kulturową, niebywałe skomplikowanie układów społeczno-gospodarczych i zawiłą sieć zarówno sympatii, jak i antagonizmów. <br>Przede wszystkim zaś nazwa Indochiny oznacza, że to tędy przebiegała przez tysiąclecia granica dwóch skontrastowanych światów - tego, który, &lt;foreign&gt;nolens volens&lt;/&gt;, kształtował się w kręgu oddziaływań Chin, i tego, który formowało promieniowanie kolejnych struktur duchowych i politycznych Indii. Tam, gdzie przenikały wzorce chińskie, istniał zawsze zdecydowany opór przeciw aneksji z północy. Nie była też prosta historia stosunków między Indiami a strefą ich silnego oddziaływania obejmującą Laos, Kampuczę, Tajlandię i Birmę. Emocjonalne i