już za sobą reformę regulacyjną; zakończona na Śląsku i Pomorzu, weszła w życie w Poznańskiem za prezesury Flottwella. W Królestwie właściciele ziemscy na własną rękę podejmowali podobną regulację, z największą ujmą dla chłopa.<br>W Galicji rząd zaborczy powstrzymywał uparcie wszelką regulację. Różnice te m.in. znalazły odbicie w stopie przyrostu ludności, która wznosi się dużo szybciej w dzielnicach "uregulowanych" niż w tych, gdzie trwa jeszcze pańszczyzna.<br>Ludność Pomorza oraz Górnego Śląska podwoiła się w latach 1816-1856; w Poznańskiem wzrosła o 73%, gdy w Królestwie o 36%, a w Galicji tylko o 20%. Liczby te świadczyły o nędzy i zacofaniu wsi