Katolicyzm był, jest i będzie taki, jakim było, jest i będzie akceptujące go społeczeństwo. Mówi się o polskim katolicyzmie. Na Zachodzie mówi się nawet z przekąsem o wiejskim katolicyzmie polskim. Nie zamierzam wgłębiać się w tę skomplikowaną problematykę, nie jestem zresztą kompetentny. Przyjmuję, jako człek interesujący się również historią, fakt modelowania (czy modelowania się) katolicyzmu w określonych warunkach. Sądzę, że będziemy mieli taki katolicyzm, jaki wytworzy nowo kształtująca się świadomość narodowa i społeczna.<br>Interesuje mnie bardziej na dziś i na jutro - sytuacja wśród tych, którzy owym katolicyzmem u nas zarządzają. Być może mam w ogóle antyinstytucjonalne skłonności, ale ostatnio zaczyna mnie