jakie w nich zajmowali? Muszę zresztą przyznać, że z mieszanymi uczuciami czytam o wkładzie Polaków do cywilizacji świata. Uczuciu dumy, że wnieśliśmy tak wiele, towarzyszy gorzka refleksja, bo przecież o wkładzie tym decydowała w znacznym stopniu nasza emigracja, bardzo rzadko dobrowolna. W innych warunkach politycznych (a więc gdyby Polska była niepodległa) ludzie ci pozostaliby w kraju i przyczynili się do rozwoju własnej ojczyzny, a nie na przykład Peru czy Stanów Zjednoczonych.<br>Każda książka mówiąca o zasługach Polaków dla kultury świata stanowi zarazem rejestr utraty mózgów i rąk, których tak bardzo brakowało nam w kraju.<br>Wynarodowienie czy integracja Juliusz Mieroszewski, pisujący jako