odkryte przez polskich fizyków Danysza i Pniewskiego w 1953 r. W skład hiperjąder wchodzą, poza nukleonami, hiperony . Znane są hiperjądra pojedyncze, np. ((...)) (2 protony, 2 neutrony, 1 hiperon 0) i podwójne, np. ((...)) Hiperjądra są nietrwałe, rozpadają się ze średnim czasem życia zbliżonym do czasu hiperonu 0 (rzędu 1010 Od czasu odkrycia zaobserwowano techniką emulsji jądrowych wiele rozpadów hiperjąder.<br><br>&lt;tit&gt;1.4. Energia wiązania&lt;/&gt;<br><br> Znając masy neutronu i protonu, czyli nukleonów tworzących jądro, można łatwo obliczyć energię wiązania nukleonów w jądrze, jeżeli dostatecznie dokładnie znana jest rzeczywista masa jądra (w praktyce masa atomu).<br> Masy atomowe określano do niedawna w odniesieniu do masy atomu