do środków komunikowania) i wewnętrzne. Czynniki zewnętrzne obejmują: <br>- wydawane przez władze państwowe normy prawne oraz działające w ich imieniu organy kontrolne (urzędy i sądownictwo), <br>- realizowane przez partie polityczne doktryny i polityki prowadzone w dziedzinie komunikowania, <br>- naciski organizacji społecznych na środki masowe w celu korzystnego przedstawienia ich opinii publicznej, <br>- klientów, korzystających odpłatnie z mediów i zamieszczających w nich swoje materiały (głównie ogłoszenia i reklamy), <br>- publiczność, sprawującą społeczny patronat nad działalnością mediów masowych i ostatecznego decydenta o ich istnieniu,<br>- ekspertów, służących swymi wiadomościami praktycznej działalności mediów masowych (badania opinii, kolportażu itp.).<br>Z kolei wewnętrzne podmioty kontroli obejmują, m.in: <br>- właścicieli i menedżerów, jako