Raczyńskim (84ha) Wyspa Edwarda z domkiem szwajcarskim z XIX w. Przy kościele klasycystyczny grobowiec E. Raczyńskiego, założyciela Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu. Zabytkowa kolejka wąskotorowa do Środy. Odgałęzienie drogi i w prawo, na pn. do Kórnika (12km). <br>22km ŚREM (83m, 28000mk.), m. położ. nad Wartą w Pradolinie Warszawsko-Berlińskiej. Przemysł spożywczy, odzieżowy, materiałów budowlanych. Odlewnia żeliwa. <br>Wczesnośredniowieczny gród wzmiankowany 1136. Prawa miejskie 1253, 1398 prawo składu, 1416 Władysław Jagiełło pokazuje posłowi austriackiemu, jak na polach Nochowa "garnki rosną'' (urny w grobach popielnicowych). <br>XVI w. produkcja sukna. W tymże wieku biblioteka miejska. Mieszczanie śremscy biorą udział w walkach wyzwoleńczych: 1794, 1848 i 1918