rządzący. "Jeśli jeszcze przez rok lub dwa kontynuować będziemy obecna politykę, to zdobywszy nowe tereny, zrujnujemy własny kraj" - pisał w 1630 r. do kanclerza Axela Oxenstierny jego stryjeczny brat Gabriel Gustafsson Oxenstierna. Lokalne społeczności nie były jednak całkiem bezbronne wobec państwa. Bronić się mogły na dwa sposoby: przez negocjacje lub oszustwa. Pierwszy sposób zastosowano w czteroizbowym parlamencie, gdzie obok reprezentantów szlachty, duchownych i mieszczaństwa zasiadali także przedstawiciele wolnych chłopów oraz na lokalnych zgromadzeniach samorządowych (tingach), gdzie królewscy urzędnicy negocjowali z reprezentantami poszczególnych społeczności. Pomimo dużej sprawności szwedzkiej administracji skarbowej korzystano także z drugiej drogi. W okresie największego nasilenia poborów do wojska