i Lukrecja Borgia publiczność występuje w roli zupełnie innej. W pierwszej z nich poeta dzieli ją na "premierową", zawistną i pruderyjną, i tę prawdziwą, wypełniającą teatr na dalszych przedstawieniach. Wobec widza pełni dramaturg rolę służebną, ale zarazem ma edukować publiczność, bo nader ważny jest społeczny, umoralniający aspekt działalności teatru. Zmiana piorunująca.<br>Odtąd, od zdjęcia ze sceny sztuki Król się bawi, zaczyna się nowy etap walki Hugo o teatr, zmiana taktyki, ustawiczne balansowanie między twardą wolą dochowania wierności idei wielkiej sztuki i wolności artysty a realnością wymogów, narzucanych przez dyrektorów zespołu i aktorów, przez cenzurę, przez pruderię publiczności.<br><br>&lt;gap reason="sampling"&gt;<br><br>&lt;tit&gt;Rozdział 7 POLSKIE SPRAWY