nędznych oraczy" (Rzeź Chmielnickiego), wskazują na konieczność podporządkowania poczynań jednostek, a nawet całych grup społecznych interesom kraju (Spotkanie się rolnika z rycerzem). W sumie więc, większość wprowadzonych do narracji &#132;zboczeń i epizodów" stanowić miała również dodatkową motywację ideową i historyczną dla podjętego przez poetę głównego wątku myślowego.<br> Poemat obejmuje ponadto szereg dłuższych i krótszych ustępów, które zostały usunięte przez Koźmiana w trakcie poprawiania kolejnych redakcji utworu i nie weszły do wydania wrocławskiego z roku 1839, a więc do wersji oficjalnie zaakceptowanej przez poetę. Między innymi należą tu: wspomniana już Rzeź Chmielnickiego (&#132;Orędownik Naukowy" 1843 nr 43, 44), Bal w