przywrócił siłą porządek.<br>Komitet poznański prześlepił pierwszą chwilę, gdy korzystając z powszechnego zamętu można było ściągnąć do miasta tłumy kosynierów i pokusić się o zawładnięcie Cytadelą. Stefański dostrzegał ugodowe manewry ziemiańskiej prawicy, ale nie zdecydował się wystąpić przeciw nim otwarcie; bał się rzucenia hasła rewolucji agrarnej ze względu na tragiczny precedens galicyjski 1846 r. Tymczasem na prowincji w sposób żywiołowy formowały się komitety polskie, usuwające władzę zaborczą i zbrojące kosynierów. Ruch ten sięgnął i na Pomorze, do ziemi chełmińskiej.<br>Angażowała się w nim - z różnych motywów - większość ziemiaństwa, ogół polskiej ludności miasteczek, duży procent komorników i robotników rolnych, mniej liczne grupy