synergii jest odmienność jakości przedmiotu złożonego, wyodrębnionego na tle otoczenia, względem sumy jakości jego składników. Przyjmuje się przy tym, że jakość przedmiotu złożonego jest ujmowanym globalnie skutkiem synergii. Wystąpienie skutku synergii oznacza przekształcenie zbioru przedmiotów w przedmiot złożony (całość, system). Wśród podstawowych rodzajów relacji determinujących skutek synergii można wymienić: związek przyczynowo-skutkowy, funkcję, współistnienie, stosunek, oddziaływanie, działanie, akcję, reakcję, podobieństwo i ulokowanie przestrzenne.<br>Uwzględnienie zasadniczych okoliczności powstawania skutku synergii w ujęciu jakościowym prowadzi do wyróżnienia układu synergicznego w postaci trójargumentowej relacji:<br><gap><br>Badanie i tworzenie synergii oraz jej skutków przebiega w układzie działań analitycznych i syntetycznych, poznawczych i projektowych. Działania analizy i
