lokalnych samorządów.<br>Rosyjskie ziemstwo odegrało wielką rolę na początku XVII wieku, w czasie &lt;orig&gt;smuty&lt;/&gt;, gdy ogólnonarodowe &lt;orig&gt;opołczenije&lt;/&gt; (rosyjskie pospolite ruszenie) w sytuacji, gdy upadli carowie i rozbiegli się bojarzy, obroniło rosyjską państwowość.<br>W okresie petersburskim (XVIII wiek) ziemstwo zostało przytłumione, ale od reformy Aleksandra II (połowa lat 60. XIX wieku) rozkwitło z nową siłą.<br>Ziemstwa budowały drogi, mosty, szkoły, biblioteki, szpitale, prowadziły działalność dobroczynną.<br>Tylko w rozwoju samorządności lokalnej, a nie w przemocy, nowej rewolucji, nowych czystkach, widzi Sołżenicyn szansę dla odradzającej się Rosji.<br>Lud-naród nie jest jedynie, jak chciałyby moskiewskie partie, "materiałem dla systemu wyborczego", "elektoratem", lecz suwerenem demokracji