przekładzie Pawła Hertza (Państwowy Instytut Wydawniczy) obejmująca lata studiów i zesłania autora (tom poprzedni: dzieciństwo i lata szkolne).<br>Korolenko spędził swoje dzieciństwo i lata chłopięce na Wołyniu i Podolu. Jako syn Rosjanina i Polki, wychowywany był w kręgu narodowej i religijnej tradycji zarówno rosyjskiej, jak i polskiej. Obecny tom wspomnień rozpoczyna się od wzmianki o procesie nieczajewowców, to jest od roku 1871. Szczególny interes czytelnika polskiego budzą licznie rozsiane w jego wspomnieniach dygresje o Polakach i osobach polskiego pochodzenia, np. o Włodzimierzu Spasowiczu, redaktorze petersburskiego "Słowa" i Janie Ludwiku Popławskim, głośnym publicyście, redaktorze "Głosu". Z Popławskim zetknął się Korolenko na zesłaniu