W XVI w. gospodarstwa chłopskie, choć obciążone na rzecz właściciela, przynosiły dość duże dochody. Mimo powszechnego poddaństwa społeczność wiejska pozostawała bardzo różnorodna. Tworzyli ją: kmiecie - prowadzący gospodarstwa o powierzchni ok. 1 łana lub większe; półłannicy; zagrodnicy - posiadający chałupę z przydomowym ogrodem warzywnym czy sadem i utrzymujący się głównie z rzemiosła; ubodzy komornicy - najmujący się do pracy za kąt do spania i ciepłą strawę; karczmarze i młynarze - wolni od wielu powinności na rzecz dworu i zaliczani do grupy tzw. uczciwych, czyli kategorii ludności wiejskiej nie obowiązanej do odrabiania pańszczyzny.<br><br>Miasta w Polsce. Rozpowszechnienie gospodarki folwarcznej pozwoliło na pomyślny rozwój obsługujących wieś ośrodków