i myśl historiozoficzną Koźmiana od roku 1809, była idea prowidencjalizmu. Jest przy tym rzeczą znamienną, że zaprezentowana w odach polska wersja oświeceniowego prowidencjalizmu wyrasta głównie z narodowych doświadczeń historycznych, w mniejszym stopniu posiłkując się spekulacją filozoficzną. W centrum owej idei znajduje się więc zazwyczaj Polska i naród polski, nie zaś uniwersum. Stąd też narzędziem Opatrzności – ramieniem świętym, prawicą niebieską, palcem Boga – staje się bohater, który dąży przede wszystkim do odrodzenia Rzeczypospolitej. Wiadomo było jednak, iż tym samym czyni on również zadość historycznej, a więc i Boskiej sprawiedliwości, przywracając na całym kontynencie równowagę polityczną, zakłóconą chwilowo przez przemoc i pychę