racje rozumowe. Ale i w tych okresach filozofia żyła i rozwijała się, gdyż filozof myślący uczciwie jest wolny wewnętrznie i nawet niesprawiedliwy wyrok nie jest mu w stanie tej wolności odebrać. Właściwym środowiskiem rozwoju filozofii jest przede wszystkim wewnętrzna wolność filozofa. A wewnętrzną wolność filozof wypracowuje w sobie sam, przez uwalnianie się od wewnętrznego kłamstwa.<br>Sokrates został pozbawiony zewnętrznej wolności. Wokół niego panowało kłamstwo. Filozof zrozumiał to dokładnie już w pierwszych słowach swojej obrony: "Jakieście wy, obywatele, odebrali wrażenie od moich oskarżycieli, tego nie wiem; bo i ja sam przy nich omal żem nie zapomniał, tak przekonująco mówili. Chociaż znowu prawdziwego, powiem